Topfit en in vorm. Zo willen we de paarden aan de start zien verschijnen op de Olympische Spelen. Om dit te bewerkstelligen worden onze vierbenige atleten onder meer vakkundig veterinair begeleid. Dit begint al in het (verre) voortraject en zet zich voort tijdens de quarantaineperiode in Nederland en ter plaatse in Rio de Janeiro. Teamveterinair springen Arie Hoogendoorn praat ons bij over hoe dit gebeurt.
De KNHS heeft al enige tijd een programma lopen voor alle olympische kaderpaarden, met als doel een bijdrage leveren aan het gezond, fit en happy houden van onze wereldtoppers. Het meest uitgebreid is dit programma voor de eventingpaarden. Zo worden lactaatwaarden in het bloed gemeten om verzuring bij zware arbeid vast te stellen en vinden er hartslagmetingen plaats. Voor de spring- en dressuurpaarden levert dit geen meerwaarde op, aldus Hoogendoorn. ‘We hebben dat wel ooit gemeten, maar die paarden waren allen reeds voldoende fit en kwamen met de te leveren inspanning niet in hun zuurstofschuld, om het zo te zeggen.’
Andere bloedwaarden worden wel gemeten bij sommige paarden, maar het belangrijkste is het standaard klinisch onderzoek, waarbij het constant monitoren van het locomotieapparaat een voorname rol speelt, zo laat Hoogendoorn weten. ‘We houden de paarden zelf in de gaten en hebben contact met de dierenartsen van de ruiters. Ook zij verrichten regelmatig klinisch onderzoek. Dat klinische beeld zegt ons zoveel. Als je vaak meegaat met de paarden, zoals ik, ken je ze ondertussen en weet je wanneer ze fit zijn en wanneer niet. Daarnaast bespreken we in overleg met bondscoach Rob Ehrens de inzet van de springpaarden gedurende het seizoen. Ik ben van mening dat ze heel gericht zijn ingezet.’
Quarantaine
Momenteel staan de springpaarden in quarantaine. Deze periode is twee weken voor vertrek naar Rio de Janeiro ingegaan. Hoogendoorn: ‘Die quarantaine mogen ze thuis doorbrengen. Ze hoeven dus niet naar een speciale plaats, maar mogen daarentegen niet weg van stal. Voor de rest gaat alles normaal door, ook de training.’ Onderdeel van de quarantaine zijn enkele bloedonderzoeken om te kijken of de paarden vrij zijn van besmettelijke ziektes. ‘Dat zijn vrij gebruikelijke testen naar ziektes die in Nederland niet voorkomen’, verklaart Hoogendoorn, die ook te maken heeft met een opmerkelijk verzoek vanuit Zuid-Amerika. ‘De Braziliaanse overheid is vrij fanatiek op ectoparasieten, zoals teken en muggen. Er is ons gevraagd om de paarden thuis nog helemaal te behandelen met bestaande middelen daartegen en ze ook te ontwormen. Blijkbaar is het gebied waar we naartoe gaan behoorlijk vrij van dergelijke parasieten. Tenminste, dat zeggen ze.’
Winter in Rio
Zoals iedere teamveterinair vliegt ook Arie mee met de paarden. Bij aankomst is het zaak dat de paarden nog altijd fit zijn. Hoogendoorn: ‘Met een simpel bloedtestje kunnen we kijken of ze geen narigheid van de reis hebben ondervonden. Ook hier geldt weer het klinische verhaal en het gegeven dat je de paarden door en door kent. Gelukkig hebben we een kleine week voordat ze starten en kunnen ze wat bijkomen.’ En mocht dat toevallig niet voldoende zijn gebeurd, zijn er dan nog mogelijkheden om de paarden te behandelen? ‘Ja, die zijn er wel, met wat softe middelen. Je kunt natuurlijk niet flink ingrijpen, maar ze wel helpen om zich weer beter te voelen. Dat is tegenwoordig allemaal goed geregeld.’
Rest er nog het klimaat ter plaatse. Vanuit het verleden is bekend dat de Zomerspelen gepaard kunnen gaan met extremere omstandigheden. Niets van dit alles in Rio, zo lijkt het. ‘Ik verwacht dat niet’, bevestigt Hoogendoorn. ‘Het is daar winter en de paarden gaan naar een vergelijkbare omstandigheid met hier. Het belangrijkste is dat ze voldoende blijven drinken en via dit drinkwater of via voer voldoende elektrolyten binnenkrijgen. Voor paarden die wat gevoelig zijn op de maag en daardoor minder eten of drinken zijn goede middelen voorhanden, waarmee we ze kunnen behandelen. In algemene zin zijn de springpaarden al het nodige gewend qua reizen en verblijven op andere locaties. Voor deze paarden zijn het normaal gezien geen extreme omstandigheden. Ik hoop dus dat ik het rustig krijg!’